پوست وسیع‌ترین و گسترده‌ترین ارگان بدن است که باید در برابر تابش اشعههای فرابنفش خورشید محافظت شود. نخستین توصیه‌ی متخصصان پوست این است که از کرم های ضد آفتاب مناسب پوست خود استفاده کنید.ویتامین برای پوست بسیار ضروری است.
علاوه‌بر استفاده ازکرم‌های ضدآفتاب،ویتامین‌ها نیزدرحفظ سلامت پوست و نیز حفظ جوانی پوست نقش بسزایی دارند. بهترین ویتامین هابرای پوست عبارت‌اندازویتامینE،ویتامینC،ویتامینDویتامینKکه هم درمکمل های غذایی و هم در محصولات مراقب از پوست یافت می‌شوند.
در ادامه قصد داریم به معرفی این ویتامین‌های ضروری و اهمیت‌شان برای پوست بپردازیم.
۱. ویتامین D
ویتامین D یکی از بهترین ویتامین ها برای پوست است. این ویتامین بیش از هر روش دیگری بر اثر جذب پوستیِ نور آفتاب در بدن ساخته می‌شود. طی این فرایند، کلسترول پوست به ویتامین D تبدیل می‌شود. ویتامین D سپس توسط کبد و کلیه‌ها جذب می‌شود و جهت کمک به ساخت سلول‌های سالم به نقاط مختلف بدن انتقال می‌یابد. رنگ پوست ازجمله عوامل متأثر از ویتامین D است. همچنین ویتامین D به درمان پسوریازیس (بیماری پوستی مزمن خودایمنی) کمک می‌کند.
کَلسیتریول نسخه‌ی مصنوعی نوعی ویتامین D است که به‌طور طبیعی در بدن انسان تولید می‌شود. این کرم موضعی در درمان مبتلایان به پسوریازیس مؤثر واقع شده است. درنتیجه‌ی پژوهشی که در سال ۲۰۰۹ انجام شد، پژوهشگران دریافتند که مصرف موضعی کلسیتریول موجب کاهش التهاب و تحریک پوستی در مبتلایان به پسوریازیس شد و عوارض جانبی خیلی کمی برجای گذاشت.
طبق توصیه‌ی مؤسسه‌ی لینوس پاولینگ واقع در دانشگاه ایالتی اورِگان، مقدار مجاز دریافت ویتامین D در روز ۶۰۰ IU (واحد بین‌المللی) است. این مقدار در زنان باردار یا افراد بالای ۷۰ سال می‌تواند بیشتر باشد. راهکارهای تأمین ویتامین D مورد نیاز بدن عبارت‌اند از:
- قرارگیری روزانه ۱۰ دقیقه درمعرض نور آفتاب (اگر دارای سابقه‌ی خانوادگی سرطان پوست هستید، حتما درمورد آفتاب‌گرفتن از پزشک متخصص اجازه بگیرید)؛
- مصرف خوراکی‌های غنی‌شده مانند غلات صبحانه، آب‌پرتقال و ماست؛
- مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین D طبیعی مانند ماهی سالمون، تُن و کاد.
۲. ویتامین C
ویتامین C به‌فراوانی در اِپیدِرم (لایه‌ی بیرونی پوست) و دِرم (لایه‌ی داخلی پوست) یافت می‌شود. ویتامین C به‌دلیل برخورداری از خواص آنتی اکسیدانی و درنتیجه ضدسرطانی‌بودن و نیز نقشی که در تولید کلاژن ایفا می‌کند، در حفظ سلامت پوست مؤثر است. از همین‌روست که ویتامین C ازجمله محتویات اصلی محصولات ضدپیری به‌شمار می‌رود.
مصرف ویتامین C به‌شکل خوراکی موجب افزایش تأثیر کرم ضدآفتاب در محافظت از پوست در برابر تابش اشعههای فرابنفش خورشید می‌شود، چراکه ویتامین C از تخریب سلولی می‌کاهد و نیز در فرایند التیام زخم و جراحات مؤثر است. همچنین ویتامین C به‌دلیل نقشی که در سنتز کلاژن طبیعی بدن ایفا می‌کند، در به‌تأخیر انداختن علائم پیری مؤثر است. التیام پوست‌های آسیب‌دیده و حتی در مواردی کاهش ظاهر چین و چروک ها از دیگر فواید ویتامین C به‌شمار می‌رود. مصرف کافی ویتامین C در ترمیم و پیشگیری از خشکی پوست نیز کارساز است.
ازآنجایی‌که این ماده دربسیاری ازموادغذایی ومکمل‌ها وجود داردکمبود ویتامین C به‌ندرت اتفاق می‌افتد.
طبق توصیه‌ی رایج،روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم ویتامین C باید مصرف کرد. اگر احساس می‌کنید که ویتامین C کافی به بدن‌تان نمی‌رسد.
- افزایش مصرف مرکبات مانند پرتقال؛
- مصرف سایر منابع پایه‌گیاهی ویتامین C مانند توت‌فرنگی، بروکلی و اسفناج؛
- مصرف آب‌پرتقال؛
- مصرف مکمل‌ها (البته به‌شرط مشورت با پزشک)؛
- استفاده از محصولات مراقبتیِ حاوی ویتامین C جهت درمان خشکی، قرمزی، چین‌وچروک و درمان لکه های پیری.
۳. ویتامین E
ویتامین Eمانند ویتامینC ازآنتی‌اکسیدان‌هاست ودرمحافظت ازپوست دربرابر اثرات زیانبارنورآفتاب نقش بسزایی دارد به همین دلیل یکی ازبهترین ویتامین هابرای پوست به شمارمی‌آید.
ویتامین Eازخاصیت فوتوپروتِکشِن برخورداراست.فوتوپروتکشن به قابلیت بدن درکاهش صدمات ناشی ازتابش اشعههای فرابنفش خورشیدگفته می‌شود.
این قابلیت به پیشگیری از بروز چین و چروک و لکه‌های تیره نیز کمک می‌کند.
ویتامینEدربدن معمولا ازطریق ماده‌ای چرب موسوم به«سِبوم»که ازمنافذ پوست انتشارمی‌یابدتولید می‌شود.
این ماده درصورتی‌که به‌مقدار متعادل در بدن وجود داشته باشدبه حفظ رطوبت پوست کمک می‌کندبه‌ویژه اگر پوست‌تان خشک است،ویتامین E احتمالا می‌تواند اثرات کمبود سبوم را خنثی کند.
ویتامین E همچنین در درمان التهابات پوستی مؤثر است.
ویتامینEدربسیاری ازمحصولات مراقبت ازپوست وجودداردامامشکل اینجاست که هرگونه تأثیرویتامینEمی‌تواندبراثر مواجهه بانورآفتاب کاهش پیداکند.
بدن اغلب بزرگسالان به روزی حدود۱۵میلی‌گرم ویتامینEنیازداردراهکارهای دریافت ویتامین E عبارت‌اند از:
- افزایش مصرف مغزها و تخم‌ها مانند بادام، فندق و تخم آفتاب‌گردان؛
- مصرف مولتی‌ویتامین یا مکمل ویتامین E؛
- استفاده ازکرم‌های موضعیِ حاوی هردوویتامینEوC(خاصیت فوتوپروتکشن کرم‌های حاوی هردوی این ویتامین‌ها نسبت به کرم‌هایی که فقط باویتامینEیاCمغذی شده‌اندبیشتر است)
۴. ویتامین K
- ویتامی Kیکی دیگرازبهترین ویتامین هابرای پوست وازجمله ویتامین‌های ضروری جهت تسهیل فرایندانعقاد خون است.
- وبه‌همین‌دلیل درالتیام زخم وکوفتگی ونیز بهبودنواحی جراحی‌شده نقش مؤثری ایفا می‌کند.
- ویتامین K همچنین به بهبودعلائم کشیدگی پوست،رگ‌‌های تارعنکبوتی،زخم‌ها،لکه‌های تیره ونیزبهبودحلقه زیر چشم کمک می‌کند.
- ویتامینKدربسیاری ازکرم‌های موضعی پوست یافت می‌شودودردرمان انواع مختلفی ازمشکلات پوستی کاربرددارد. معمولابه بیمارانی که تحت عمل جراحی قرارگرفته‌اند.
- کرم‌های حاوی ویتامینKتجویز می‌شودچراکه ویتامینKبه کاهش کبودی وورم و نیزالتیام سریع‌ترپوست کمک می‌کند.
اثرویتامینKروی پوست هنوزبه‌اندازه‌ی ویتامین C و E بررسی جامع نشده است. بدن بزرگسالان به روزی حدود ۹۰ تا ۱۲۰ میکروگرم ویتامینKنیازدارد.مواد غذایی حاوی ویتامین kعبارت‌انداز:
- کلم کِیل؛
- اسفناج؛
- کاهو؛
- کلم‌پیچ؛
- لوبیاسبز.
